Tọa lạc tại trung tâm thành phố Bạc Liêu, một trong những cái nôi của nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ, Trung tâm văn hóa đờn ca tài tử Bạc Liêu được thiết kế và xây dựng trên khu đất 4,4ha, ước tích phục vụ khoảng 1.000 người. Lấy ý tưởng từ hình ảnh chiếc lá cây và xuồng ba lá, toàn bộ công trình được chia làm 5 khối chức năng theo ngũ cung âm cổ nhạc Việt Nam gồm Hò, Xự, Xang, Xê, và Cống tương ứng với khối sảnh đón tiếp – biểu diễn, trưng bày – hội thảo – quản lý, học tập, và 2 khối không gian sinh hoạt đờn ca tài tử.
4 không gian chính được chọn để thực hiện đồ án kiến trúc nội thất gồm sảnh đón tiếp, khu triển lãm, khu hóa trang và không gian sinh hoạt đờn ca tài tử. Thiết kế gắn kết hài hòa với môi trường tự nhiên, cảnh quan sông nước hiện hữu, và giao thông xung quanh giúp công trình có nhiều góc nhìn đẹp hướng ra mặt nước và sân vườn.
Là bộ mặt của công trình, không gian sảnh đón tiếp được bố trí gồm lối vào, khu lễ tân, khu ngồi chờ, không gian biểu diễn nhỏ, và khu gửi đồ. Tận dụng những vật liệu quen thuộc của làng quê Việt Nam, các thanh tre, gỗ, nứa được dàn trải thành nhiều lớp theo bố cục ngang, hình sóng nước và được treo thả từ trần nhà xuống, giúp không gian sảnh đón không những khắc phục được hạn chế trần quá cao mà còn như dẫn dắt mắt người xem những không gian chiều dọc đầy ấn tượng này. Bên cạnh đó, thiết kế còn tận dụng được không gian mở, tầm nhìn đẹp, cũng như tối đa hóa ánh sáng và chắn bớt gió vào mùa mưa.
Không gian triển lãm là nơi trưng bày và lưu giữ những tài liệu, hiện vật của nghệ thuật đờn ca tài tử. Bố cục mặt bằng được chia theo hình cong của dòng sông thành các khu như khu trang phục, nhạc cụ, hình ảnh, bằng khen, tượng sáp nghệ sĩ và mô hình không gian biểu diễn, v.v. Ánh sáng nhân tạo được kết hợp xuyên suốt các không gian làm bật lên những hình tượng thiên nhiên được khắc họa trong không gian như rễ đước, thân gỗ, lá dừa, v.v.
Không gian hóa trang là không gian dành cho các nghệ sĩ trang điểm, thay phục trang chuẩn bị cho buổi biểu diễn. Mặt bằng được bố trí theo công năng hiện đại, chia khu vực nam nữ riêng biệt, kết hợp ánh sáng vừa đủ và những vật liệu truyền thống như vòm cong, nứa, gạch bông, v.v. giúp không gian được tối ưu hóa, thoải mái và trung thực nhất.
Không gian sinh hoạt đờn ca tài tử được thiết kế hướng ra thiên nhiên sông nước, mặt bằng được chia nhỏ thành không gian biểu diễn tập thể, không gian sinh hoạt đờn ca theo nhóm lẻ trong phòng và ngoài trời. Kết hợp sử dụng các vật liệu địa phương như nứa, gạch đỏ, ván tre, và cầu thang thanh tre, v.v, không gian nơi đây luôn tạo cảm giác thân mật, và gần gũi với thiên nhiên.
Không chỉ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc trong việc bảo tồn một di sản văn hóa quốc gia, mà thông qua cách tổ chức không gian, gam màu và cách sử dụng vật liệu, công trình còn lột tả được sự nên thơ trong đời sống con người miền Tây Nam Bộ, chất phác, gần gũi với thiên nhiên sông nước. Với đa dạng chức năng từ các không gian nội thất, Trung tâm văn hóa đờn ca tài tử Bạc Liêu chắc chắn sẽ đáp ứng được các nhu cầu về giao lưu, sinh hoạt, trao đổi thông tin và giảng dạy đờn ca tài tử cho du khách trong và ngoài nước.
THÔNG TIN ĐỒ ÁN
Tên đồ án: Trung tâm văn hóa đờn ca tài tử Bạc Liêu
Tên sinh viên: Nguyễn Thị Tuyết Phượng
Trường học: Đại học Kiến trúc TP.HCM
Chương trình: Thiết kế nội thất
Giám sát/ Hướng dẫn: Thầy Nguyễn Văn Tín
Năm đồ án: 2019
Địa điểm: TP. Bạc Liêu
Diện tích khu đất: 4,4ha
Chiều cao công trình: 20m
Hình ảnh bởi: Nguyễn Thị Tuyết Phượng
