Toạ lạc tại Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, đồ án kiến trúc Trung tâm nghệ thuật thị giác là một không gian kiến trúc độc đáo, hấp dẫn với vai trò không chỉ là môi trường nghiên cứu học thuật mà còn đóng góp vào sự phổ biến rộng rãi nghệ thuật thị giác ở Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng.
Khu đất đồ án nằm tiếp cận trực tiếp với công viên Thống Nhất cũng là một thách thức lớn đối với quá trình thiết kế. Đã từng có một dự án xây dựng của chủ đầu tư tư nhân được đề xuất tại đây, tuy nhiên, những dấu hỏi xung quanh sự hợp lý, hợp pháp của dự án đó khiến khu đất này vẫn duy trì tình trạng giấc ngủ êm đềm trong suốt nhiều năm qua, giữa vòng bao bọc của hàng rào tôn sắt mặc cho vị trí hết sức đẹp của nó. Để đánh thức sự sống của khu đất trong lòng không gian cảnh quan đô thị, đồ án về một công trình công cộng đã được đề xuất hướng đến việc tiếp cận kiến trúc bền vững, hài hòa với bối cảnh xung quanh, tiên tiến và hiện đại. Giải pháp mặt đứng 2 lớp phản xạ, kết hợp với cây xanh lan tỏa từ khu đất công viên vào sâu bên trong công trình vừa phù hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới và bối cảnh xung quanh, vừa giúp công trình ẩn khuất với cây xanh, qua đó còn giải đáp được câu hỏi mang tính xã hội về khả năng xây dựng một công trình công cộng tôn trọng hiện trạng cảnh quan khu vực.
Với tổng diện tích sàn xây dựng lên đến 26.000 m2, đồ án được thiết kế gồm 6 tầng nổi và 3 tầng ngầm với nhiều không gian độc đáo. Không gian phía trước công trình được thiết kế thành một quảng trường lõm, như một sân khấu ngoài trời, nhằm kết nối không gian đường phố với không gian cảnh quan công viên. Đường nét quảng trường biến đổi từ từ hài hòa với cảnh quan, khiến lối vào công trình nổi bật trên nền cây cỏ. Không gian quảng trường được thiết kế âm xuống mặt đất, đây là điểm nhấn quan trọng của đồ án, đồng thời cũng là một thách thức lớn cho việc thoát nước tại vị trí này. Giải pháp xử lý chính là sử dụng một bể chứa nước ngầm ngay dưới không gian quảng trường, kết hợp với hệ thống bơm chống ngập. Khi lượng nước trong bể ngầm dâng đến một mức độ nào đó, các máy bơm sẽ hoạt động để đưa nước từ đây ra hồ Bảy Mẫu, đảm bảo cho các không gian sử dụng không bị ngập nước, đặc biệt là khi trời mưa. Các không gian độc đáo khác như không gian trình chiếu ánh sáng tại vị trí sảnh lớn, thư viện nghệ thuật thuộc khối công trình phía trên và vườn điêu khắc trên mái cũng là những không gian mới lạ, hứa hẹn tạo nên sự thu hút của công trình.
Ngoài ra, bề mặt bê tông bao phủ trên nền khối chức năng phía trước (khối câu lạc bộ) được tạo hình 3 chiều, với cao độ thay đổi dần dần từ phía công viên vào trung tâm, đưa thảm thực vật lan dần từ dưới mặt đất lên trên cao và vào sân trong của khối nhà. Một giải pháp sáng tạo nữa được đặt vào lớp vỏ công trình, khi các thanh chắn nắng được bao phủ bởi lớp vật liệu phản xạ và xoay theo các hướng khác nhau, sẽ tạo nên hiệu ứng chia nhỏ khối công trình. Màu sắc công trình nhờ đó cũng thay đổi theo màu sắc cây cối và bầu trời, khiến cho nó vận động hài hòa theo bối cảnh xung quanh.
Bê tông polymer là vật liệu được chọn để thay thế bê tông thông thường trong đồ án này. Đây là một loại vật liệu xây dựng xanh, không những mang lại nhiều lợi ích như giảm nguy cơ chất thải công nghiệp, diện tích chứa chất thải, giảm chi phí đầu tư, và bảo trì kết cấu, v.v., mà còn góp phần làm giảm hiện tượng nóng dần của trái đất. Trên thực tế nó đã giảm được 26 đến 45% khả năng gây hiệu ứng nhà kính so với bê tông xi măng thông thường. Bên cạnh đó, gạch không nung cùng các loại kính tiên tiến cũng được sử dụng cho các kết cấu bao che và ngăn chia trong công trình nhằm tăng tính bền vững và thân thiện với môi trường. Ngoài việc sử dụng các loại vật liệu bền vững, công trình có sự kết hợp các loại cây như cây dương xỉ, cau lá tre, thường xuân, lưỡi hổ, cúc đồng tiền, v.v. phù hợp với điều kiện khí hậu để duy trì yếu tố sinh thái đô thị, nâng cao điều kiện vi khí hậu đồng thời tạo nên tiện nghi thị giác cho người sử dụng.
THÔNG TIN DỰ ÁN
Tên đồ án: Trung tâm nghệ thuật thị giác
Tên sinh viên: Lê Thế Việt Hoàng
Trường học: Trường Đại học Xây Dựng
Chương trình: Kiến trúc
Giám sát/ Hướng dẫn: Ths. KTS. Hoàng Thúc Hào
Năm đồ án: 2019
Địa điểm: Lê Duẩn, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
Diện tích khu đất: 1ha
Tổng diện tích sàn xây dựng: 26.000m2
Chiều cao công trình: 32m
Hình ảnh bởi: Lê Thế Việt Hoàng
