Chiềng Yên là một xã nằm dọc theo ranh giới giữa huyện Vân Hồ (tỉnh Sơn La) và huyện Mai Châu (tỉnh Hoà Bình) được bao quanh bởi khu rừng già, cây cối rậm rạp. Cảnh vật nơi đây rất tuyệt vời, tựa như một kiệt tác của thiên nhiên, có suối nước nóng tự nhiên và vô số cảnh đẹp khác nhau.
Khí hậu trong lành, cảnh quan hấp dẫn, trong tương lai, nơi đây hứa hẹn sẽ trở thành điểm nóng du lịch cộng đồng, tuy nhiên giao thông đi lại vẫn còn nhiều hạn chế. Mặc dù cộng đồng sinh sống nơi đây gồm 5 dân tộc chính, nhưng mỗi dân tộc lại có xu hướng sống khép kín tại lãnh địa riêng của mình, nên sự đa dạng văn hóa của cộng đồng là không cần thiết phải tổ chức.
Vì thế, Nhà cộng đồng Chiềng Yên được xây dựng với mục đích tạo ra một không gian chung – một trung tâm của các loại hình và thông tin – cho nhiều nhóm cộng đồng khác nhau có thể đến để gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ và có thể giới thiệu nhiều loại hình văn hóa nghệ thuật, đồ thủ công mỹ nghệ truyền thống, và các hình thái sinh hoạt cộng đồng, đồng thời tạo điều kiện cho các hoạt động du lịch khác được diễn ra tại đây.
Ẩn mình giữa một khung cảnh đẹp như tranh, có rừng xanh, có thác nước, ngôi nhà này không những thu hút và thúc đẩy các nguồn lực xã hội mà còn truyền tải cảm hứng cho các cộng đồng địa phương xung quanh – khuyến khích phát triển văn hoá, kinh tế, xây dựng bền vững, tận dụng kinh nghiệm bản địa trong thiết kế và xây dựng. Công trình đóng góp tích cực cho các hoạt động và sinh hoạt của các cộng đồng nơi đây.
Quá trình lựa chọn địa điểm và thiết kế được thực hiện tỉ mỉ để đảm bảo người dân địa phương, và khách du lịch có thể tiếp cận được một cách dễ dàng, và ngôi nhà cũng sẽ trở thành điểm đến nổi bật tại nơi đây. Hình dáng của ngôi nhà cộng đồng được lấy cảm hứng từ chiếc khăn đội đầu của các dân tộc thiểu số và nhà truyền thống điển hình.
Các giải pháp kiến trúc xanh đã được áp dụng lên công trình bằng cách sử dụng các bức tường gạch không nung (được sản xuất tại chỗ); cấu trúc khung tre; gỗ tái chế; và mái tranh rộng để chắn sức nóng từ đông sang tây nhằm tối ưu năng lượng tiềm năng của thác nước để sản xuất điện chiếu sáng. Bể tự hoại năm ngăn và hệ thống xử lý nước được lắp đặt để đảm bảo không thải nước ô nhiễm ra mặt đất.
Nhà cộng đồng Chiềng Yên tận dụng năng lượng và nguồn nguyên vật liệu sẵn có, tối ưu hoá xây dựng và chi phí vận hành. Tất cả rác thải vô cơ từ quá trình xây dựng được dùng để làm gạch nhằm tối ưu hoá chi phí. Gạch nung có lợi thế cách âm, cách nhiệt hiệu quả, khả năng chống cháy cao và không sản sinh ra khí thải độc hại. Khung kết cấu và mái được làm từ tre bản địa và lá cọ.
Vì quy trình sản xuất đơn giản nên người dân địa phương có thể tham gia vào quá trình sản xuất và cả về xây dựng. Đó cũng là cách giúp mọi người quen dần với vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường.
Nhà cộng đồng này thuộc chuỗi dự án mà đơn vị thiết kế đã và đang thực hiện như Nhà cộng đồng Suối Rè, Nhà cộng đồng Tả Phìn, Nhà cộng đồng Cẩm Thanh, v.v… Cũng như những ngôi nhà cộng đồng khác, Nhà cộng đồng Chiềng Yên như một thông điệp “hãy cùng chung tay” vào việc bảo tồn và thúc đẩy nền văn hoá bản địa và truyền thống dân tộc.
THÔNG TIN DỰ ÁN
Tên dự án: Nhà cộng đồng Chiềng Yên
Địa điểm: xã Chiềng Yên, huyện Văn Hồ, tỉnh Sơn La, Việt Nam
Hoàn thành: 07/2018
Diện tích khu đất: 1.971 m2
Tổng diện tích sàn xây dựng: 406 m2
Tổng số phòng: 4
Chiều cao công trình: 10,5 m
Chủ đầu tư: Ủy ban Nhân dân Huyện Văn Hồ
Thiết kế kiến trúc: 1+1>2 Architects
Kiến trúc sư trưởng: Hoàng Thúc Hào
Nhóm kiến trúc sư phụ trách: Hoàng Thúc Hào, Nguyễn Bá Đức, Nguyễn Nam Dương
Nhà thầu chính: Nguyễn Gia Phong, Hoàng Văn Minh
Thiết kế cơ điện: Phạm Văn Trung
Thiết kế kết cấu: Hoàng Thúc Hào, Đỗ Minh Đức, Nguyễn Bá Đức, Nguyễn Nam Dương
Hình ảnh: 1+1>2 Architects, Đỗ Minh Đức
